อากาศเช้าวันวิสาขบูชาในเมืองแปดริ้ว พัดพาความเย็นมาแตะผิวเบาๆ เสียงสวดมนต์จากวัดโพธิ์ทองคำ ดังก้องกังวล ปลุกผมจากกัมมัฏฐานบนกุฏิหลังเล็ก วันนี้พิเศษกว่าวันอื่น เพราะนัดหมายไว้ว่าจะไปสอนนักเรียนระดับประถม เรื่อง "อิทธิบาท 4" เครื่องมือแห่งความสำเร็จตามหลักพุทธศาสนา ผมตื่นเต้นที่จะถ่ายทอดธรรมะผสมผสานกับวิถีชีวิตท้องถิ่น ให้เด็กๆ ซึมซับตั้งแต่วัยเยาว์
หลังฉันท์เช้า ผมเตรียมอุปกรณ์การสอนง่ายๆ มีภาพวาดอิทธิบาท 4 สีสันสดใส ลูกประคำไม้มะริด และขนมตาล หวานหอม จากญาติโยมที่นำมาถวาย
เดินเท้าไปโรงเรียน ผ่านตลาดสด ชาวบ้านยิ้มแย้มไหว้ทักทาย ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เหมือนหลัก "ฉันทะ" ในอิทธิบาท 4 ที่เน้นความเพียร ความมุ่งมั่น
ถึงโรงเรียน เด็กๆ วิ่งเล่นรอต้อนรับด้วยความน่ารัก ไหว้พระพร้อมเพรียง กล่าว "สวัสดีครับ/ค่ะ พระอาจารย์" ผมยิ้มตอบ "สวัสดีจ้ะ"
เริ่มบทเรียนด้วยการเล่านิทานพื้นบ้าน "กบเลือกนาย" สอนเรื่องผลของการขาดสติ ไม่ยึดมั่นในคุณงามความดี จากนั้น เชิญเด็กๆ มายืนล้อมวง จับมือก่อเป็นวงกลม เหมือนภาพ "มณฑลแห่งความสำเร็จ"
ชี้ภาพวาด "ฉันทะ" เล่าถึงความเพียร มุ่งมั่น เหมือนชาวนาปลูกข้าว ต้องไถนา หว่านกล้า ดูแลน้ำ เหมือนเด็กๆ ตั้งใจเรียนหนังสือ ฝึกฝนตนเอง
เดินเป็นวงกลมต่อ "วิริยะ" เป็นท่าคนกำลังทำงานหนัก เหมือนชาวสวนทุเรียน ปีนเก็บผลไม้ ต้องใช้ความพยายาม เหมือนเด็กๆ สู้ยืนหยุดไม่ท้อถ้อ แม้เจอปัญหา
นั่งสมาธิ เดินจงกรม ช้าๆ "จิตตะ" สอนเรื่องการมีสมาธิ จดจ่อ เหมือนแม่ค้าขายก๋วยเตี๋ยว ตั้งใจปรุงรสชาติ ให้ลูกค้าอร่อย เหมือนเด็กๆ ตั้งใจฟังครู ทำสมาธิ ฝึกควบคุมใจ
สุดท้าย "วิมังสา" เป็นท่าคนกำลังคิด วิเคราะห์ เหมือนชาวบ้านตีมีด ต้องรู้ความแข็งแกร่งของเหล็ก เหมือนเด็กๆ คิดไตร่ตรอง ใช้ปัญญาแก้ปัญหา
แบ่งขนมตาล แบ่งกันกิน สอนเรื่องผลตอบแทนของความเพียร "เหมือนชาวบ้านแบ่งปันผลผลิต ช่วยเหลือกัน เป็นสุขร่วมกัน"
เด็กๆ สนุกสนาน ซึมซับบทเรียนผ่านกิจกรรม ได้ทั้งความรู้ สมาธิ และคุณธรรม
เสียงสวดมนต์เย็นดังทั่ววัด โรงเรียนเลิก เด็กๆ ไหว้พระลา บอก "ขอบพระคุณพระอาจารย์ครับ/ค่ะ" ผมยิ้ม ตอบ "อนุโมทนา สาธุ" เดินกลับวัดด้วยจิตใจเบิกบาน
วันนี้ ไม่เพียงสอนเด็กๆ แต่ผมยังเรียนรู้วิถีชีวิต ความสามัคคีของชุมชน ได้แบ่งปันธรรมะ เหมือนการโปรยเมล็ดพันธุ์ ช่วยให้เด็กๆ เติบโตเป็นคนดี มีคุณธรรม เหมือนสายน้ำเจ้าพระยาที่หล่อเลี้ยงผืนแผ่นดินแปดริ้ว ให้รุ่งเรืองตลอดไป...